Ondan önce herkes tüm gezegenlerin ve güneşin, dünyanın etrafında döndüğüne inanıyordu. Günümüzün evren modelini oluşturan Nicolaus Copernicus Türkçe adıyla Nikolas Kopernik kimdir? Nikolas Kopernik’in Hayatı ve Biyografisi için okumaya devam edin.
Nikolas Kopernik kimdir? Nikolas Kopernik’in Hayatı ve Biyografisi
Polonyalı bilim adamları listesindeki Nicolaus Copernicus, Türkçe adıyla Nikolas Kopernik (Asıl ismi Niklas Koppernigk, Lehçe: Mikolaj Kopernik; Almanca: Nikolaus Kopernikus; Doğum tarihi 19 Şubat 1473, Doğduğu yer: Polonya, Torun – Ölüm tarihi 24 Mayıs 1543, Öldüğü yer:Frombork), “De revolutionibus orbium coelestium” (Göksel kürelerin devinimleri üzerine) isimli başyapıtında Güneş Sistemi’nin tarifini yapmıştır.
Kopernik’ten önce en yaygın kabul gören evren teorisine göre Dünya evrenin merkezindeydi ve Güneş, Ay ve tüm gezegenler Dünya’nın etrafında dönüyordu. Bu fikri bin yıl kadar önce Aristoteles ortaya atmış, sonra Batlamyus desteklemiş ve dini liderler de bu fikri şiddetle savunmuştu. Bu dogmaya meydan okuma cesaretini gösterenler sapkınlıkla suçlanıyordu ve bu suçun cezası ölümdü.
Ancak Osmanlılar Yunan kültürünün kalesi İstanbul’u fethettikten sonra şehirdeki bilginler batıya kaçtı. Yanlarında götürdükleri antik bilgilerin yanı sıra klasik gözlem ve sorgulama yöntemleri, evrenin büyük gizemlerini çözmeyi sağlayacaktı.
O dönemde Katolik Kilisesi’ne yönelik şüphelerin artması ve İngiltere’nin Katolik Kilisesi’nden ayrılması da akademik dünyada dinin yerini mantığın almaya başladığını gösteriyordu. O zamana dek akademik kurumlar büyük ölçüde Hıristiyan inancıyla yönetiliyordu. Sonuç olarak, Rönesans gökbilimcileri, Aristoteles’in fikirlerine meydan okumaya başladı.
Bu bilim insanlarından biri, Türkçede Nikolas Kopernik adıyla anılan, daha sonra resmi evraklarda Nicolaus Copernicus adını kullanacak olan Mikolaj Kopernik’ti. 1473’te Polonya’nın Torun şehrinde doğdu. On yaşındayken babası öldü ve piskopos olan amcası Kopernik’i kanatlan altına aldı. Krakow Matematik ve Astroloji Okulu’nun altın çağında, 1491’de Krakow Üniversitesi’nde okumaya başladı. Matematik alanında yapacağı çalışmaların temeli burada atıldı.
Din baskısı onu yıldırmadı
1496’da kilise hukuku okumak için İtalya’nın Bologna şehrine taşındı. Ünlü profesör ve gökbilimci Domenico Maria de Novara’nın evinde bir oda kiraladı. Onun öğrencisi ve asistanı oldu. Böylece, mevcut evren teorilerine meydan okumaya cesaret eden biriyle ilk kez karşılaşmış oldu.
Kopernik, eğitimini tamamladıktan sonra amcasıyla birlikte yaşamak için Polonya’ya döndü. Amcasının hem sekreteri hem de doktoru olarak görev yaptı. Bu süre zarfında güneş merkezlilik teorisi üzerinde çalışmaya başladı.
1512’de amcası ölünce Frombork şehrine taşındı ve orada katedral papazı olarak göreve başladı. Katedralde astronomi çalışmalarına ayıracak daha fazla zamanı vardı. Yıldızların hareketlerini takip edebileceği küçük bir gözlemevi inşa etti.
1514 civarında teorilerini Commentariolus adında imzasız bir elyazmasına döktü. Gezegenlerin Güneş’in yörüngesinde döndüğü bir Güneş Sistemi modeli geliştirmişti. Elyazmasını sadece birkaç arkadaşına dağıtmasına rağmen Kopernik’in sıra dışı teorileri bilim çevrelerinde konuşulmaya başlandı ve Katolik Kilisesi’nde tartışmalara yol açtı.
Cezalandırılma ihtimali Kopernik’i teorilerini geliştirmekten alıkoymasa da onları yayımlamaktan çekindi ve bulgularını onlarca yıl gizli tuttu. Ancak, 1540 yılında öğrencisi Georg Joachim Rheticus, onu De Revolutionibus Orbium Coelestium (Göksel Kürelerin Devinimleri Üzerine) adh kitabını yayımlamaya ikna etti.
1543’te Kopernik ölüm döşeğinde yatarken ilk basılmış nüsha eline geçti. Bilimsel Devrim artık başlamıştı ve durmak bilmeyecekti.
Nikolas Kopernik’in Biyografisi
Nikolas Kopernik gökbilimcinin yaşamından bazı kilometre taşları
- 1473 yılında varlıklı bir bakır tüccarı olan Nikolas ile Barbara’nın oğlu Kopernik, Torunda dünyaya geldi.
- 1491 yılında Kopernik, 18 yaşında Krakow Üniversitesi’nde resim ve matematik okumaya başladı.
- 1496 yılında Kopernik, Kilise hukuku okumak için İtalya’ya taşındı ama orada ilgisi astronomiye kaydı.
- 1503 yılında Kopernik, amcasıyla yaşamak üzere Polonya’ya döndü. Onun sekreterliğini ve doktorluğunu yaptı.
- 1512 yılında Kopernik, amcasının ölümünden sonra katedral rahibi olarak çalışmak üzere kuzey Polonya’daki Frombork’a taşındı.
- 1514 Güneş merkezlilik teorilerini özetlediği, Commentariolus adında kısa bir elyazması yayımladı.
- 1532 yılında Kopernik, De Revolutionibus Orbium Commentariolus yapıtını tamamladı ama dini zulüm korkusuyla yayımlamaktan çekindi.
- 1539 yılında, ilk ve tek öğrencisi Rheticus’u kabul etti. Rheticus onu çalışmalarını yayımlamaya ikna etti.
- 1543 yılında Kitabının ilk baskısı çıktıktan kısa bir süre sonra Kopernik, 70 yaşında felç geçirerek öldü.
Kopernik’in 5 öne çıkan özelliği
- Çok yetenekli. Kopernik’in becerileri astronomiyle sınırlı değildi. Aynı zamanda doktor, bilim insanı, iktisatçı, çevirmen, matematikçi, ressam ve diplomattı.
- Kimyada Kopemik. Kopernikyum elementinin adı Kopernik’ten gelir. Elementi keşfedenler, yaşarken yeterince tanınmayan bir bilim insanının adını bu elemente vermek istediler.
- Kötü para iyi parayı kovar. 1526’da Kopemik, günümüzde Gresham Yasası olarak anılan ve Polonya’da para birimini istikrara kavuşturmak için kullanılan bir para teorisi geliştirdi.
- Her şeyin merkezi. Yaygın inanışın aksine, Kopernik aslında Güneş Sistemi’ndeki gezegenlerin Güneş’in etrafında değil, Güneş’e yakın bir merkez etrafında döndüğünü düşünüyordu.
- Doktor Kopernik. Kısa bir süre tıp eğitimi almasına rağmen tıp diploması alamadı ama amcasına ve yakınlarına yıllarca doktorluk yaptı.
Nikolas Kopernik’in büyük fikri
Dünya’yı merkeze yerleştiren yer merkezli (jeosantrik) evren modeli tutarsızlıklarla doluydu. Kopernik’in güneş merkezli modeli, Güneş’i evrenin merkezine yerleştirdi.
Gezegenler onun etrafında dönüyor ve Ay da Dünya’nın etrafında dönüyordu. Kopernik ayrıca, Dünya’yla Güneş arasındaki mesafenin, diğer yıldızlarla Dünya ve Güneş arasındaki mesafeden çok daha küçük olduğunu ve yıldızların sabit olduğunu öne sürdü.
O zamandan beri bazı teorilerinin yanlış olduğu kanıtlanmış olsa da Kopernik’in modeli, modern astronominin temelini oluşturdu.
Nikolas Kopernik’in izinden gidenler
- Galileo Galilei. Galileo, teleskopta yaptığı geliştirmelerle, çok sayıda astronomik gözlemiyle ve Kopernik’in güneş merkezli modeline verdiği destekle tanınan bir İtalyan bilgindi. Kopernik’in aksine, Galileo görüşlerini açıklamaktan çekinmiyordu. Sapkınlık nedeniyle yargılandı ama Kopernikçi inançlarını terk etmeyi kabul ederek ölümden kıl payı kurtuldu.
- Edwin Hubble. Hubble, Samanyolu dışındaki galaksilerin varlığını keşfeden ve evrenin genişlediğini teorileştiren ilk kişiydi. Bu bulgular, Dünya’nın evrenin merkezinde olduğu fikrinden kurtulmaya yardımcı oldu. Kopernik’in araştırmaları Hubble’ın çalışmalarına büyük katkı sağladı. Hatta Hubble, kedisine Kopernik adını vermişti. NASA’nın ünlü uzay teleskobu da adını Edwin Hubble’dan alıyor.